Powered by Blogger.

ÐƯỜNG VÀO YOGA - BÀI DIỄN THUYẾT I - THẾ NÀO LÀ YOGA ?


BÀI DIỄN THUYẾT I   THẾ NÀO LÀ YOGA ?

Trong buổi nói chuyện đầu tiên nầy, chúng ta tìm hiểu khoa Yoga một cách tổng quát, xác định vị trí của nó trong trật tự thiên nhiên, và vạch rõ các đặc tính và mục đích của nó trong cơ tiến hóa của nhân loại.    

VŨ TRỤ LÀ GÌ ?
Trước hết, ta hãy nhìn thế giới xung quanh chúng ta. Lịch sử của nó nói lên những gì ? Nó hiện ra như một đại cảnh linh động, trong đó con người hoạt động không ngừng, sự việc xuất hiện liên tiếp, nhưng sự thật, đó chẳng qua là các trò múa men của những bóng mập mờ. Các dân tộc, các vua chúa, các chính trị gia, các quan lớn quan nhỏ, các đạo binh hùng hậu, tất cả chỉ là nhân ảnh. Còn các sự việc như là chiến tranh và cách mạng, hưng thịnh và suy vong của các quốc gia thì xa sự thật hơn nữa. Dù các sử gia có khảo cứu sâu rộng đến mức nào cũng vậy, dù tâm trí của họ bao quát đủ mọi lãnh vực từ nền móng kinh tế, tổ chức xã hội đến các khuynh hướng tư tưởng thì họ cũng chỉ lẩn quẩn giữa những hình, những bóng phóng ra do các sự thật vô hình. Cõi đời là do ảo ảnh dựng lên và những giá trị mà ta gán cho nó, đều sai lạc. Biết bao sự việc được người đời quí trọng nhưng lại không có một giá trị gì dưới mắt của các nhà huyền học. Những hạt kim cương chói lòa chẳng qua là những mảnh kiếng vụn đối với người hiểu biết.

Ngai vàng, điện ngọc, quyền thế, vinh quang của người đời không có một nghĩa lý gì đối với ai đã thoáng thấy Chơn Ngã uy nghi. Vậy thì cái gì là thật, cái gì là quí ? Câu trả lời của chúng ta sẽ khác hẳn câu trả lời của người đời.

VŨ TRỤ CÓ LÀ VÌ CHƠN NGÃ
Ðấng Tạo hóa lập ra Vũ trụ không phải để cho chúng ta góp công tô điểm hay chiếm đoạt những điều mong ước, cũng không phải để cho người đời đẹp tai, vui mắt. Ðành rằng Vũ trụ là một kỳ công với vòm trời xanh thẳm, với núi cao trắng tuyết, với thung lũng xinh tươi hoa lá, với trùng dương bát ngát lúc an tĩnh dịu dàng, khi ba đào rào rạt, nhưng các sự ấy sở dĩ có không phải chính cho chúng nó mà vì sự ích lợi của chúng đối với Chơn Ngã : tất cả ở chúng nhằm giúp Chơn Ngã biểu hiện.

Mục đích duy nhất của cõi đời tuyệt mỹ với các nỗi vui buồn là giúp Chơn Ngã biểu lộ quyền năng của Nó. Từ tinh vân đến Thượng Ðế, tất cả sở dĩ có là vì Chơn Ngã. Hạt bụi li ti ở cõi Trần, vị Ðại Thiên Thần cao cả ở Thiên giới, cọng cây mọc ở kẹt đá, ngôi sao chiếu trên trời cao, tất cả sở dĩ có là để cho những mảnh nhỏ của cái Ngã ẩn trong muôn vàn sắc tướng có thể thực hiện bản tính duy nhất của chúng và biểu lộ các quyền năng của chúng xuyên qua vật chất.

Ở hạt bụi nhỏ nhoi cũng như trong vị Thần cao cả, đều có một nguyên lý duy nhất : Chơn Ngã. Ấy là các Jivatmas, các Ðiểm linh quang sống động; chúng là Mamamsaha , là một phần của Ta như Ðức Krhisna đã gọi. Vũ trụ có là vì chúng. Vì chúng mà mặt trời mọc, mà sóng cuộn, gió thổi, mưa sa : có vậy, Chơn Ngã mới lần lần ý thức được mình đang biểu hiện trong vật chất, đang ẩn mình trong Vũ trụ.

SỰ KHAI MỞ TÂM THỨC
Một trong các ý niệm quí báu mà Thông Thiên Học không ngừng nhắc đến là các sự việc vẫn lập đi lập lại mãi theo một trật tự nhất định, trong các cuộc tuần hoàn lớn hay nhỏ. Nhờ vậy,khi ta hiểu được một cuộc tuần hoàn là ta sẽ hiểu được các cuộc tuần hoàn khác. Sự xây dựng Vũ trụ và sự xây dựng con người đều theo những qui luật y hệt nhau. Những luật qui định sự khai mở quyền năng của cái Ngã trong Vũ trụ từ tinh vân đến Thượng Ðế cũng là những định luật chi phối sự phát triển tâm thức ở con người. Nếu bạn hiểu các định luật ấy trong cái nầy thì bạn sẽ hiểu được trong cái kia. Nắm vững chúng trong cái lớn, bạn sẽ hiểu được cái nhỏ dễ dàng.

Sự tiến hóa từ viên đá đến Thượng Ðế tiếp diễn trong một thời gian dài như vô tận. Trong phạm vi nhân loại, thời gian đăng đẳng ấy thu lại trong một cuộc tuần hoàn ngắn, ngắn đến đỗi như không có. Ở mỗi cá nhân, trong một cuộc tuần hoàn còn ngắn hơn nữa, một sự tiến hóa tương tự diễn tiến nhanh chóng nhờ các sinh lực tạo được trong quá khứ. Các sinh lực nầy biểu hiện và thức động lần lần trong cuộc tiến hóa và mỗi lúc đều được tăng cường. Khởi đầu, chúng nó phát triển, củng cố và kiện toàn trong loài kim thạch; rồi khi trở nên quá thanh cao đối với giới kim thạch, chúng sang loài thảo mộc. Ở loài nầy, chúng nó cũng phát triển tính chất thiêng liêng thêm mãi cho đến lúc chúng nó trở nên quá dũng mãnh đối với loài nầy thì sang loài cầm thú. Chúng nó tiếp tục phát triển mãi và đồng hóa các kinh nghiệm đã thu thập được ở loài nầy, và đến một lúc nào đó, chúng vượt qua khỏi tầm mức thú cầm để tiến sang nhân loại. Trong con người, chúng vẫn tăng trưởng nhanh chóng để rồi cũng phá vỡ giới hạn con người và tiến từ hàng nhân loại sang bậc siêu nhân. Sự diễn tiến cuối cùng nầy là Yoga.

Con người tăng trưởng như thế nào ? Ở quá khứ, nhân loại trên quả địa cầu nầy đã tiến hóa trong một thời gian rất dài ở nhiều dãy khác, tiến hóa như tôi đã nói, từ kim thạch sang thảo mộc, từ thảo mộc sang cầm thú, từ cầm thú đến con người và khi thành người, nhân loại được di chuyển từ mặt trăng sang qua bầu chúng ta đang ở mà chúng ta gọi là trái đất. Ở đây, chúng ta có đằng sau chúng ta tất cả sinh lực của một quá trình tiến hóa rất dài, nhờ vậy mà khi chu kỳ tiến hóa ngắn ngủi hơn là Yoga bắt đầu, thì một sức mạnh chất chứa từ lâu thúc đẩy chúng ta, nên chúng ta tiến rất mau. Chúng ta phải liên kết Yoga của chúng ta với sự khai triển tâm thức tổng quát qua các giai đoạn của nó., nếu không, chúng ta không sao hiểu nó được. Là vì sự tiến hóa tâm thức trong Vũ trụ cũng giống hệt các định luật của Yoga, các nguyên tắc qui định việc khai triển tâm thức trong cuộc đại tiến hóa của nhân loại cũng là những nguyên tắc qui định Yoga nhằm khai mở nhanh chóng tâm thức của mỗi người. Vì vậy, trái với nhiều người tưởng, Yoga không có gì mới mẻ cả. Sự tiến hóa luôn luôn có tính cách duy nhất ngay từ lúc khởi thủy, với các giai đoạn giống nhau, với các kết quả y nhau. Dù bạn nghiên cứu sự khai mở tâm thức trong Vũ trụ, trong toàn thể nhân loại hay trong một cá nhân, những qui luật bạn phải học là những qui luật chung. Trong Yoga, bạn tập áp dụng các qui luật ấy để phát triển tâm thức của bạn. Tất cả định luật đều là một, mặc dù có vẻ khác nhau ở mỗi giai đoạn tiến hóa.

Khi bạn nhìn Yoga như thế, nó không còn xa lạ nữa. Trái lại, trong lúc bạn tập mở mang tâm thức, bạn sẽ tìm hiểu luôn sự tiến hóa tương ứng của các hình thể, và bạn sẽ hết ngạc nhiên khi được biết rằng một ngày kia, bạn sẽ vượt giới hạn con người để bước vào hàng tiên thánh trong một cõi mà bản tính thiêng liêng sẽ bộc lộ rõ ràng hơn.

CHƠN NGÃ DUY NHẤT
Chơn Ngã ở con người và Ðại Ngã trong Vũ trụ là một. Các khí lực vô biên biểu hiện trong trời đất đều có ở bạn trong trạng thái tiềm tàng như những mầm non. Ngài, Ðấng Tối Cao, Ngài không còn tiến hóa nữa. Ở Ngài, không có cái gì tăng cái gì giảm. Các Jivatmas, các Ðiểm linh quang ở con người, là một phần của Ngài, và chúng nó cố phát triển quyền năng sẵn có của chúng trong vật chất lúc gặp hoàn cảnh thuận tiện. Khi bạn ý thức rõ ràng sự duy nhất của vạn thù, bạn sẽ thấy Yoga là một điều có thể thực hiện được.

LÀM THẾ NÀO ÐỂ PHÁT TRIỂN CHƠN NGÃ MỘT CÁCH NHANH CHÓNG ?
Hiện nay, các bạn là những người có học và biết suy tư. Như thế, bạn đã tiến qua một quãng đường dài từ hạt bụi là hình thể đầu tiên của Ðấng Thánh Linh đến Thánh điện thờ Ngài là hình thể bây giờ của bạn. Ðấng Thánh Linh ngủ ở kim thạch, thức động ở thảo mộc và cầm thú, và đến con người thì tiến tới một mức rất cao mà người vô minh tưởng là tột đỉnh. Ðến đây bạn há dừng chân sao ? Tại sao bạn lại không tiến nữa ? Tâm thức của bạn há không thể khai mở thêm để đạt quả vị tiên thánh sao ?

Bạn cần ý thức rõ rằng, các định luật tiến hóa của sắc tướng và các định luật phát triển tâm thức ở Vũ trụ và ở con người đều giống nhau, và chính các định luật nầy giúp nhà yogui khai mở các quyền năng ẩn tàng của họ. Có thế, bạn sẽ không nhất thiết phải rút vào núi, vào hang, hoặc phải ẩn trong rừng sâu hay sa mạc mới có thể hợp nhất với Chơn Ngã, vì Chơn Ngã lúc nào cũng hiện diện trong bạn cũng như ngoài bạn. Ðôi khi, vì mục đích riêng biệt nào đó, sự ẩn dật cũng hữu ích, và thỉnh thoảng, chúng ta cũng nên lánh xa các nơi phồn hoa náo nhiệt. Dù sao, chúng ta phải ghi nhớ rằng Thượng Ðế dựng nên Vũ trụ là để khai mở quyền năng của Chơn Ngã, vậy chính tại đó, nhà yogui mới tìm được môi trường thích hợp nhất gồm đầy đủ yếu tố cần thiết được dự trù bởi minh triết thiêng liêng. Nếu mục đích ở cõi đời là để mở mang Chơn ngã thì tại sao ta lại trốn nó ? Hãy đọc Ðấng Krishna trong quyển kinh quan trọng nhất về Yoga là quyển Bhagavad Gita , Ngài dạy đạo ngay ở bãi chiến trường chớ không phải trên đỉnh núi, và Ngài dạy cho một chiến sĩ đang xông pha trên mặt trận chớ không phải một tu sĩ ẩn dật trong rừng sâu. Yoga phải được tập ngay ở bãi chiến trường. Những ai không đối phó nổi với cuộc đời thì cũng không đủ sức đương đầu với các khó khăn của Yoga. Nếu bạn thảm bại trước ngoại cảnh thì làm sao bạn có thể chiến thắng các khó khăn nội tâm ? Nếu bạn chùn chân trước phiền não nhỏ nhặt của cuộc đời, làm sao bạn có thể mong ước vượt qua các nỗi khó khăn mà các nhà yogui hằng gặp ở mỗi bước đường ? Lầm lạc thật nhiều cho những ai nghĩ rằng muốn đạt đạo thì phải xa lánh cuộc đời, và muốn được bình an thì phải ẩn dật ở một nơi hẻo lánh.

Thực ra, ở quá khứ bạn đã tập Yoga một cách vô tâm, tập ngay từ lúc bạn chưa có một tâm thức riêng biệt, tự ý thức được nó. Vậy thì nguyên tắc đầu tiên phải nhớ kỹ, Yoga chẳng qua là một cách mở mang tâm thức có phương pháp và nhanh chóng.

Do vậy, chúng ta có thể định nghĩa Yoga như là sự áp dụng hợp lý những định luật mở mang tâm thức vào trường hợp cá nhân. Phương pháp Yoga chỉ có thế : bạn tìm hiểu các định luật khai mở tâm thức của Vũ trụ rồi bạn áp dụng vào trường hợp riêng của chính bạn. Bạn không thể áp dụng nó cho một người nào khác mà chỉ để riêng mình thôi. Ðó là một nguyên tắc chính yếu. Vậy định nghĩa của tôi cần được bổ túc như sau : Yoga là sự áp dụng hợp lý những định luật mở mang tâm thức cho mỗi trường hợp cá nhân.

YOGA LÀ MỘT KHOA HỌC
Nguyên lý thứ hai cần nhớ : Yoga là một khoa học. Quả thế, Yoga là một khoa học chớ không phải là mộng ảo hay một mớ kiến thức tưởng tượng, mù mờ. Nó là một khoa học thực dụng, một hệ thống định luật rõ ràng và mạch lạc nhằm một mục đích nhất định. Nó căn cứ trên các định luật của khoa tâm lý về sự mở mang toàn thể tâm thức của con người ở các cõi và áp dụng chúng nó vào các trường hợp riêng. Sự áp dụng hợp lý các định luật về sự mở mang tâm thức nầy cũng theo đúng các nguyên tắc được áp dụng hằng ngày ở các địa hạt khác nhau của khoa học. Chung quanh bạn, bạn có dịp thấy khi trí thông minh hợp tác với thiên nhiên thì nhiều cuộc diễn tiến thiên nhiên được gia tốc một cách phi thường. Chúng ta thường phân biệt giữa sự tăng trưởng nhân tạo và sự tăng trưởng thiên nhiên không phải là không có lý, vì trí thông minh con người có thể hướng dẫn sự diễn tiến các định luật thiên nhiên. Khi chúng ta đề cập đến Yoga, chúng ta cũng ở trong địa hạt khoa học thực dụng y như người làm vườn hay người chăn nuôi áp dụng các định luật thiên nhiên trong việc chọn giống. Họ không thể vượt qua các định luật thiên nhiên và cũng không thể chống lại được. Họ phải tuân theo các định luật chi phối sự tiến hóa vạn vật, nhưng họ có thể thực hiện trong một vài năm một công việc mà tạo hóa phải mất cả ngàn năm mới làm xong. Bằng cách nào ? Bằng cách sử dụng trí thông minh của con người để chọn các định luật thích ứng và giải trừ các định luật chống đối. Như vậy, trí thông minh giúp chúng ta sử dụng hợp lý các quyền năng thiêng liêng tổng quát vào những mục tiêu riêng.

Hãy xem người nuôi chim bồ câu. Từ chim cu xanh họ đã tạo được một giống bồ câu lông xù và đuôi rẽ quạt. Họ làm sao mà được thế ? Họ chọn từ đợt chim nầy đến đợt chim khác những con có đặc điểm y muốn. Ðoạn y pha giống, tạo những cơ hội thuận tiện, lựa đi lựa lại như thế mãi cho đến khi y được cái giống đặc biệt y muốn tạo thành. Nếu trí thông minh không tiếp tục hướng dẫn, cứ bỏ mặc chúng thì các con bồ câu nầy sẽ trở lại giống đầu tiên.

Hãy xem người trồng tỉa. Với loại hoa hồng dại, họ đã tạo đủ thứ hoa hồng nhà rất đẹp. Hồng năm cánh ở hàng rào, sản phẩm của thiên nhiên, nay đã trở thành hoa hồng nhiều cánh. Họ đã làm sao ? Họ lấy phấn hoa của cây nầy đặt vào nhụy cái của cây kia, nghĩa là họ làm công việc của con ong, con bướm, nhưng họ chọn cây nào có những đặc điểm vừa ý và chọn đi, chọn lại mãi như thế cho đến khi nào họ sản xuất được một giống hồng đẹp. Hồng nầy khác hẳn hồng dại, khác cho đến nỗi bạn phải theo dõi từ đầu mới biết được nguyên lai.

Sự áp dụng của định luật tâm lý trong khoa Yoga cũng thế. Yoga là sự áp dụng vào trường hợp cá nhân các qui tắc mà chúng ta được biết về sự khai mở tâm thức chúng ta ngay trong cõi đời, vì cõi đời là một kỳ công của Thượng Ðế, rất thích hợp với mục đích nầy. Do vậy, nhà yogui một khi đã chọn mục tiêu thì tìm được ở cõi đời tất cả những gì ông cần để thực tập Yoga và hiểu biết Chơn Ngã một cách nhanh chóng. Ðịnh luật thì nhiều, ông có thể lựa cái nào cần, bỏ qua những cái không hữu ích, áp dụng cái thiết yếu và nhờ thế, ông có thể đạt những kết quả mà thiên nhiên phải mất rất nhiều thời gian mới thực hiện được.

Như vậy, Yoga không quá sức bạn. Một vài lối thực tập Yoga bậc thấp, một vài cách áp dụng đơn giản những qui luật mở mang tâm thức sẽ giúp ích bạn ở cõi nầy và ở nhiều cõi khác nữa. Là vì bạn sẽ gia tốc sự tăng trưởng của bạn khi bạn biết lợi dụng các quyền lực mà thiên nhiên ban cho bạn và giải trừ các điều kiện vô ích hay có hại cho bước tiến của bạn. Nếu bạn quan niệm Yoga như thế thay vì đọc một vài đoạn sách Phạn ngữ dịch sai thì Yoga sẽ trở nên một điều hữu ích và thực tế, và bạn sẽ thấy rằng muốn trở nên một nhà yogui, bạn không cần đợi một kiếp lai sinh.

HAI PHẦN TRONG CON NGƯỜI
Có nhiều từ ngữ dùng trong khoa Yoga cần được biết rõ. Bởi vì khoa nầy nhằm một mục đích đặc biệt và nghiên cứu con người dưới một khía cạnh khác thường, nên ở con người nó chỉ biết có hai phần : phần trí và phần thể. Dù sao con người cũng là một đơn vị, đơn vị tâm thức. Ðó là một điều phải hiểu rõ. Trong các lớp vỏ chỉ có một con người mà thôi, vậy người ThôngThiên Học cần kiểm chính các ý niệm của mình khi khởi đầu học Yoga. Ðể hiểu sự cấu tạo con người, Thông Thiên Học phân chia con người ra nhiều thành phần, và sự phân chia nầy rất cần và rất đúng. Chúng ta nói đến thể xác, thể vía và thể trí hay Sthula-sarira, Sukshma-sarira, Karana-sarira và v.v. . . Ðôi khi, chúng ta cũng chia con người ra Anna-maya-kosa, Prana-maya-kosa, Mano-maya-kosa v.v. . . Nếu chúng ta chia con người ra nhiều thành phần như thế là để tìm hiểu cho rành rẽ, nhưng vì chia như vậy, chúng ta thường quên hẳn con người đi mà chỉ lưu ý đến các thành phần nầy.

Yoga có tính cách vừa thực tế vừa tâm lý. Tôi không chỉ trích sự phân chia thường thấy ở các môn học bởi sự phân chia ấy rất cần, nhưng vì mục đích thực tế, Yoga chỉ xem con người có hai phần : phần trí và phần thể, nghĩa là một đơn vị tâm thức trong một bộ vỏ bao quanh. Hai phần nầy không phải cái Ngã và cái Vô Ngã. Là vì trong Yoga, Chơn Ngã có nghĩa là tâm thức cộng những chất liệu mà nó không thể phân biệt là khác nó, còn Vô ngã là những gì nó có thể bỏ qua một bên.

Con người không phải là Chơn Ngã thuần túy hay tâm thức thuần túy, là Samvid. Trong Vũ trụ cụ thể, tâm thức luôn luôn hiện ra trong những lớp vỏ lắm khi rất tinh vi. Vì vậy, đơn vị tâm thức bao giờ cũng kết liền với vật chất, và Jivatma hay Chơn Thần luôn luôn gồm thêm một phần vật chất.

Ðể được rõ ràng, khoa Yoga dùng hai từ ngữ để trình bày sự cấu tạo con người, ấy là Prana và Pradhana : sinh khí và vật chất. Prana không phải chỉ là sinh khí của xác thân, mà là toàn thể sinh lực của Vũ trụ hay nói một cách khác, là phần sống của Vũ trụ.

Thần Indra nói : Ta là Prana. Prana đây là toàn thể sinh lực, là tâm thức, là trí tuệ. Pradhana có nghĩa là vật chất. Ðối với nhà yogui, cái vỏ là những chất liệu của ngoại cảnh thuộc về con người họ, nhưng họ cố tách rời khỏi nó và phân cách nó khỏi tâm thức họ.

Sự phân chia nầy rất quan trọng và hữu ích nếu bạn hiểu nó tận gốc. Lẽ dĩ nhiên, khi bạn nhìn vấn đề trong toàn thể, bạn sẽ thấy Prana (sự Sống cao cả hay Chơn Ngã) luôn luôn hiện diện trong mọi vật, và các vỏ, các thể cũng hiện diện ở mọi mức độ, dưới những hình thức khác nhau. Tuy nhiên, theo quan điểm Yoga thực hành thì Prana hay Chơn Ngã là những gì mà con người còn xem như là chính mình, cả những cái vỏ vật chất mà tâm thức chưa thể tách ra được. Ðối với nhà yogui, đơn vị ấy là Chơn Ngã, bởi vậy nó có thể xem như là một định lượng có thể biến đổi. Nhà yogui tập vứt bỏ lần lần các thể và mỗi lần thế ấy ông nói : Tôi không phải cái nầy. Như vậy, ông lần lần tiến lên cái điểm cao nhất, nơi đó, tâm thức chỉ còn nằm trong một lớp vỏ duy nhất, một nguyên tử vật chất duy nhất là Chơn Thần. Trên phương diện Yoga thực tập, con người hành động, con người ý thức gồm những gì chưa thể tách ra khỏi phần vật chất bao bọc nó hay liên hệ đến nó. Từ thể chỉ dùng để gọi những gì mà nhà yogui lần lần để qua một bên và nói Tôi không phải là cái nầy, cái nầy là của tôi. Ở khoa Yoga, chúng ta gặp một loạt từ ngữ thường được lập đi lập lại mãi. Vyasa nói : Tất cả trạng thái của trí tuệ đều có ở mỗi cõi , và khi ta quan niệm con người như thế, chúng ta sẽ có thể dùng một loạt từ ngữ ấy nhưng với ý nghĩa mỗi lúc mỗi tinh vi hơn. Tất cả đều tương đối và cũng là thật ở mỗi giai đoạn tiến hóa.

Với mức độ tiến hóa hiện tại, nhiều người nhận thức rõ ràng rằng xác thân vật chất là cái thể duy nhất mà chúng ta có thể nói nó không phải là tôi. Vì vậy, trong khoa Yoga thực tập, những từ ngữ dùng để gọi các trạng thái tâm thức hay các trạng thái trí tuệ được áp dụng trước tiên để diễn tả tâm thức thức tỉnh trong thể xác. Ðó là trạng thái thấp nhất và khi từ đó, bạn tiến lên lần lần, những từ ngữ sẽ có một ý nghĩa khác để gọi các trạng thái trí tuệ mới và cũng dễ nhận đối với các trạng thái thấp hơn. Nếu bạn muốn áp dụng đứng đắn các từ ngữ dùng để diễn tả tâm thức, bạn nên phân tích kỹ lưỡng tâm thức bạn để tìm ra phần nào là tâm thức và phần nào là phần vật chất còn kết liền với nó mà bạn chưa thể tách ra.

CÁC TRẠNG THÁI CỦA CÁI TRÍ
Chúng ta tìm hiểu vấn đề một cách rành mạch hơn. Thường chúng ta nói đến bốn trạng thái tâm thức : tâm thức thức tỉnh hay Jagrat , tâm thức mơ mộng hay Svapna, tâm thức ngủ say hay Sushupti, và sau cùng một tâm thức cao hơn : Turiya. Các tâm thức nầy liên quan đến thể xác như thế nào ?
Jagrat là tâm thức thường mà bạn và tôi đang sử dụng. Nếu tâm thức tác động trong thể tinh vi hay thể vía mà ghi được các kinh nghiệm của nó ở khối óc, đó là Svapna. Svapna linh động và gần sự thật hơn là Jagrat. Khi tâm thức tác động trong một thể tinh vi hơn nữa là thể trí mà không thể ghi các kinh nghiệm của nó vào khối óc, đó là Sushupti. Trong trạng thái nầy, tâm thức chú trọng vào bên trong nó chớ không phải vào sự vật bên ngoài. Sau cùng, nếu nó tách hẳn khỏi khối óc đến đỗi người ta không thể gọi nó trở lại bằng những phương tiện thường thì nó được gọi là Turiya : trạng thái xuất thần. Bốn trạng thái ấy tương ứng với bốn cõi, và nếu chúng mở mang đầy đủ, tâm thức sẽ tiến rất cao. Jagrat tương ứng với cõi Trần, Svapna tương ứng với cõi Trung giới, Sushupti tương ứng với cõi Thượng giới, và Turiya tương ứng với cõi Bồ Ðề.

Dù ở cõi nào đi nữa, chúng ta phải dùng các từ ngữ ấy để diễn tả tâm thức tác động trong giới hạn của cõi đó. Vì vậy, trong những sách Yoga các từ ngữ ấy lại có những định nghĩa khác, khiến chúng ta gặp nhiều khó khăn nếu không biết rằng ý nghĩa của chữ ấy có tính cách tương đối. Cho nên, Svapna không phải lúc nào cũng thế đối với mọi người. Sushupti cũng vậy. Nhất là chữ Samadhi, mà chốc nữa tôi sẽ giải thích. Chữ nầy được dùng nhiều cách với nhiều ý nghĩa khác nhau. Vậy làm sao chúng ta khỏi bị bối rối ? Chúng ta phải biết khởi điểm và khi khởi điểm được biết rồi, thì sự việc kế tiếp lúc nào cũng thế. Các bạn ai ai cũng biết tâm thức thức tỉnh trong thể xác. Bạn hãy phân tích nó rồi bạn sẽ thấy bốn trạng thái rõ ràng. Các trạng thái ấy cũng xảy ra như vậy ở mỗi cõi.

Làm sao chúng ta có thể phân biệt được các trạng thái nầy ? Chúng ta hãy quan sát tâm thức thức tỉnh và tìm hiểu bốn trạng thái của nó. Ví dụ tôi cầm một quyển sách và đọc. Khi tôi đọc chữ, mắt tôi liên quan đến cái tâm thức hướng ra cõi vật chất bên ngoài. Ðó là trạng thái Jagrat. Nếu xuyên qua các chữ, tôi tìm hiểu ý nghĩa của các chữ đó thì tôi tiến sang trạng thái Svapna của tâm thức thức tỉnh, nó vượt qua cái hình thức bên ngoài để tìm sự sống bên trong. Kế đó, tôi tìm hiểu tâm trí của tác giả để hai tâm trí gặp nhau, đó là trạng thái Sushupti. Nếu từ sự tiếp xúc nầy, tôi tiến sâu vào tâm thức của tác giả và sống ở đó thì tôi đạt được trạng thái Turiya.

Ðây là một ví dụ khác. Tôi nhìn vào cái đồng hồ : tôi ở trong trạng thái Jagrat. Tôi nhắm mắt để tạo hình ảnh của đồng hồ : tôi ở trong Svapna. Tôi nhớ lại nhiều cái đồng hồ khác và tạo ra một đồng hồ lý tưởng : tôi ở trong Sushupti. Nếu sau cùng, tôi sang qua ý niệm trừu tượng về thời gian : tôi ở trong Turiya. Các giai đoạn nầy là các trạng thái của tâm thức ở cõi Trần vì trí tôi hoạt động trong xác thân.

Hiểu như thế, các trạng thái của tâm thức trở nên thực tế và dễ hiểu thay vì chỉ là những lời nói suông.

SAMADHI
Trong Yoga Sutras , còn nhiều chữ quan trọng khác mà chúng ta bắt buộc phải dùng thường để tránh những lời dài dòng vô ích, vậy chúng cần được giải thích rõ ràng.

Có người nói : Yoga là Samadhi.

Samadhi là một trạng thái, trong đó, tâm thức lìa hẳn thể xác khiến thể xác trở nên bất động. Ấy là trạng thái xuất thần, trong đó trí vẫn hoàn toàn sáng suốt mặc dù thể xác hết cảm xúc. Khi từ trạng thái nầy, cái trí trở lại xác thân thì nó mang về các kinh nghiệm đã thu thập được trong cõi siêu hình và còn nhớ rõ khi nó nhập vào khối óc xác thịt. Ðối với bất cứ người nào trong trạng thái Samadhi cũng thế, họ cũng sáng suốt mặc dù thể xác không còn cảm xúc. Nếu người nào xuất thần mà hoạt động ở cõi Trung giới thì Samadhi của người ấy thuộc cõi nầy; nếu tâm thức của người hoạt động ở cõi Thượng giới thì Samadhi hoạt động ở cõi đó. Tóm lại, người nào có thể lìa bỏ xác thân và để nó bất động trong lúc trí tuệ hoàn toàn sáng suốt, người ấy đạt được trạng thái Samadhi.

Câu Yoga là Samadhi hàm súc nhiều sự kiện rất quan trọng. Tỉ như bạn chỉ có thể tiến vào cõi Trung giới mà thôi trong lúc bạn ngủ thì tâm thức bạn ở trong trạng thái Svapna như chúng ta đã biết. Nhưng khi bạn dần dần mở mang quyền năng của bạn thì các sự kiện của cõi Trung giới bắt đầu hiện ra trong tâm thức thức tỉnh của thể xác, và khi nào chúng nó trở nên rõ ràng cũng như các sự việc của cõi Trần thì chúng nó trở nên đối tượng của tâm thức thể xác. Chừng đó, đối với bạn, cõi Trung giới không còn thuộc về Svapna mà thuộc về Jagrat, vậy bạn có hai cõi ở trong trạng thái Jagrat của bạn : cõi Trần và cõi Trung giới, còn cõi Thượng giới thì vẫn ở trong Svapna. Thể của bạn bây giờ là do hai thể xác và vía họp lại. Khi bạn tiến lên nữa thì cõi Thượng giới sẽ hiện đến, và cõi Trần, cõi Trung giới và cõi Thượng giới sẽ nằm trong tâm thức thức tỉnh của bạn và thuộc trạng thái Jagrat của bạn. Ba cõi nầy họp thành một, ba thể tương ứng cũng là một để nhận thức và hành động. Chừng đó ba thể của người thường trở thành một đối với nhà yogui. Khi bạn thực hiện được điều nầy, nếu bạn muốn thấy một cõi nào thì bạn phải chú ý vào cõi đó sẽ thấy rõ. Nếu bạn chú ý vào cõi Trần thì hai cõi Trung giới và Thượng giới trở nên lờ mờ. Trái lại, nếu bạn chú ý vào cõi Trung giới thì cõi Trần và cõi Thượng giới sẽ lờ mờ vì ở ngoài vòng tập trung của cái trí. Bạn hiểu điều nầy rõ ràng khi bạn lưu ý rằng khi tôi đặt tầm mắt của tôi ở giữa phòng thì hai hàng cột hai bên không thể hiện ra rõ trước mắt tôi. Nếu tôi chú mục vào một cây cột, tôi thấy cây cột ấy rõ còn hình bạn thì mờ. Bạn nên nhớ rằng các nhà yogui đã tách rời được các thể của họ trong lúc các thể nầy, nơi bạn, vẫn còn là một thành phần của bạn. Như vậy, những chi bạn chưa có thể rời bỏ thì nhà yogui đã rời bỏ được nên chúng trở thành những cái vỏ đối với họ. Vậy khi, một tu sĩ tiến cao, những cái vỏ thấp của họ họp làm một mà họ rời bỏ lúc nào cũng được.

Yoga là Samadhi . Ðó là khả năng lìa khỏi những cái gọi là thể để chú định vào trong. Ðó là nghĩa của Samadhi. Khi con người ở trong trạng thái nầy rồi không cách nào có thể gọi y trở lại cõi y đã rời bỏ (1). Ðiều nầy cũng giải thích cho bạn câu trong Giáo lý bí truyền nói rằng vị Chơn Tiên bắt đầu Samadhi của Ngài ở cõi Niết Bàn. Khi vị Jivanmukta tiến vào trạng thái Samadhi thì Ngài bắt đầu ở cõi Niết Bàn. Tất cả các cõi dưới đối với Ngài chỉ là một, Ngài khởi đầu Samadhi ở một cõi mà ít ai đến được. Ngài khởi đầu tại đó rồi lần lần vươn lên các cõi cao hơn nữa trong Vũ trụ. Cũng thời Samadhi, mà lúc thì dùng để gọi trạng thái của tâm thức khi nó tiến từ cõi Niết Bàn là cõi thứ năm sang ở các cõi cao rộng hơn như trường hợp của vị Jivanmukta.

VỀ SÁCH YOGA
Một điều chẳng may cho những ai không biết tiếng Phạn là các tác phẩm về Yoga dịch ra tiếng Anh rất ít. Ðành rằng các đại cương về Yoga đều có trong sách Upanishads và Bhagavad Gita mà một phần đã được dịch, nhưng các sách nầy chỉ giải thích Yoga một cách tổng quát chớ không giảng dạy các chi tiết cần thiết. Ngay như quyển Bhagavad Gita tuy dạy các hạnh hi sinh, bình thản v. v. . . nhưng cũng không chỉ phải làm cách nào để tiến mau đến mục đích.

Các sách đặc biệt về Yoga là Upanishads (được gọi là một trăm lẻ tám) nhưng chỉ một số ít sách nầy được dịch.

Kế đó là các Tantras có rất nhiều. Người Anh không ưa các sách nầy, nhưng họ lầm vì các sách nầy chứa đựng tất cả khoa huyền môn. Tuy nhiên, chúng nó được chia làm ba phần, một phần về bạch thuật, một phần về hắc thuật (tà thuật ) và một phần nữa giữa hai thuật chánh và tà mà chúng ta có thể gọi là xám . Các thuật nầy là những phương pháp nhằm tạo tâm trạng siêu thức bằng ý chí.

Một sự căng thẳng thần kinh cao độ ( phát sinh bởi sự lo âu hay bệnh hoạn) có thể gây sự loạn óc. Một sự căng thẳng như thế tạo ra do ý chí có thể làm cho con người nhận được các rung động siêu vật chất. Ði vào giấc ngủ không có gì lạ nhưng nhập vào Samadhi là một quyền năng vô giá. Phương pháp vẫn tương tự, nhưng một đằng thì do những lối thông thường, một đằng thì do ý chí được rèn luyện. Nhà yogui đã sử dụng được quyền năng của ý chí và biết sử dụng nó để đạt được những kết quả trù định. Sự hiểu biết nầy bấy lâu nay

(1) Một người Yogui Ấn Ðộ được một số người Anh tìm thấy trong rừng ở trạng thái Samadhi. Các người nầy đánh đập ông dữ tợn ông mới trở về thể xác, nhưng rồi ông cũng từ bỏ nó vì ông chết.

được gọi là huyền thuật, một khoa học quan trọng nhất ở thời xưa. Sách Tantras chứa đựng tất cả khoa ấy. Khía cạnh huyền bí về con người và về thiên nhiên, những nguyên tắc chỉ dẫn con người tự đổi mới, tất cả những điều nầy đều có trong Tantras. Nhưng sách nầy lại có một nhược điểm. Chúng nó rất nguy hiểm cho những ai tập theo chúng mà không có thầy và nhiều người bị đau nặng là vì vậy. Do đó, Tantras không được quí trọng ở Âu châu cũng như tại Ấn Ðộ. Một số lớn sách huyền môn lưu hành bên Mỹ là những đoạn dịch trong các Tantras. Sách nầy còn có một khó khăn khác: nó dùng tên của một cơ quan trong thể xác để gọi một trung tâm của thể vía hay thể trí. Nó làm thế vì trung tâm của các thể đều liên lạc với nhau từ thể nầy đến thể nọ. Do các từ ngữ đều nói về thể xác, nếu bạn không hiểu rõ để áp dụng nó đúng chỗ thì bạn sẽ đi sai đường và trở nên bệnh hoạn. Ví dụ một Sutra dạy rằng, nếu bạn tham thiền về một phần nào đó của cái lưỡi, bạn sẽ thấy được cõi Trung giới. Ðiều đó có nghĩa là khi bạn tham thiền về hạch mũi nằm phía trên lưỡi thì bạn sẽ nhìn thấy cõi Trung giới. Như vậy, từ ngữ để gọi một trung tâm nầy lại được áp dụng sai cho một trung tâm khác. Lối đó được gọi là lối mà mắt và nhằm ngăn cản học viên đừng theo sách vở mà áp dụng những cách luyện tập nguy hiểm. Người ta có thể tham thiền suốt đời về cái lưỡi mà chẳng có một kết quả nào, và nếu họ chú định vào một trung tâm nào đó của thể xác, nhiều tai hại có thể xảy ra.

Người ta còn dạy tham thiền về cái rún. Ðó có nghĩa là tham thiền về tùng Thái dương, vì rún và tùng Thái dương liên quan mật thiết. Nhưng tham thiền về tùng Thái dương có thể đưa đến bệnh loạn thần kinh không sao chữa được. Những ai đã biết số nạn nhân của lối luyện tập nầy ở Ân Ðộ, sẽ nhìn nhận không nên tập luyện một mình khi không có thầy giải thích cái nào nên tập, cái nào nên không.

Một tác phẩm khác của Yoga là Giáo lý của Patanjali . Ðó là một quyển có giá trị nhưng tôi e nó không giúp ích được nhiều nếu học viên không được hướng dẫn. Lý do chính yếu là giáo lý nầy chỉ là những đầu đề tổng quát và những lời giải thích, bình luận thì rất nhiều nhưng chỉ có một phần được dịch (2); hơn nữa, các lời bình luận chỉ lập lại những chữ khó hiểu mà không giải thích, do đó, học viên không được giúp đỡ hữu hiệu.

VÀI ÐỊNH NGHĨA
Một vài từ ngữ vì được dùng thường nên cần phải giải thích để tránh sự lầm lộn. Ðó là những chữ : phát triển, diễn biến, khoa tâm linh và thần bí học.

Từ phát triển áp dụng cho tâm thức, diễn biến áp dụng cho hình thể. Theo Herbert Spencer, diễn biến chỉ cái đồng tính trở nên cái dị tính, cái đơn thuần trở nên cái phức tạp. Nói tâm thức phát triển chớ thực ra đối với linh hồn hay tâm thức, không có vấn đề tăng trưởng hay tinh luyện. Nó hoàn thiện trong mọi lúc, và nếu nó biến chuyển là vì nó tìm cách biểu hiện ra ngoài. Thượng Ðế trong bạn không còn

(2) Ông I.K. Taimni nay đã có dịch và giảng lý toàn bộ trong quyển Khoa học Yoga.

tiến hóa nữa, nhưng Ngài cố biểu lộ quyền năng của Ngài xuyên qua vật chất mà Ngài tự bao bọc lấy mình và vật chất diễn biến để phụng sự Ngài hữu hiệu. Ngài chỉ biểu hiện bản thể của Ngài mà thôi. Vì vậy, nhà thần bí học Ambrose nói : Bạn thế nào thì hãy trở thành như vậy. Lời nói có vẻ mâu thuẩn nhưng hàm chứa một chân lý quan trọng : ở bên trong bạn như thế nào, bạn hãy trở thành như vậy ở bên ngoài. Ðó là mục đích của Yoga. Khoa Tâm Linh dạy thực hiện Ðấng Duy Nhất, Yoga và Thần bí học cũng nhằm đạt mục đích hợp nhất; nhưng một đằng thì bằng trí huệ, một đằng thì bằng tình cảm.(3)
( 3) Yoga thật sự là sự hợp nhất với Ðại Ngã bằng nhiều cách. Ðây là một nghĩa hẹp theo quan niệm của Patanjali.

Hãy xem nhà thần bí. Họ định tâm vào vị họ tôn thờ đến quên hẳn họ, và trong sự an lạc tuyệt vời của tình thương và lòng sùng kính, họ lìa ngoại cảnh, đắm mình trong đối tượng của tình thương và được đưa lên Thượng Ðế bởi một luồng tình cảm dạt dào. Họ không biết vì sao họ đạt được cái trạng thái cao đẹp đó. Họ chỉ biết có Thượng Ðế và thương yêu Thượng Ðế nồng nàn. Ðó là sự an lạc và sự vinh quang của nhà thần bí.

Người yogui không hành động như vậy. Họ bước từ bước một và ý thức rõ ràng những điều họ làm. Họ làm việc với tinh thần khoa học chớ không phải theo tình cảm. Vì thế, những ai không lưu ý đến khoa học, vì thấy nó khô khan hay buồn chán thì chưa mở được cái phần thích hợp với Yoga trong bản chất họ. Người yogui có thể dùng lòng sùng tín như một phương tiện như Patanjali đã giải thích. Ngài trình bày nhiều phương tiện cần áp dụng, trong đó lòng sùng tín Isvara là một. Ðối với họ, nhà khoa học, sùng tín Isvara không phải là mục đích mà là phương tiện nhằm đạt sự định trí. Bạn thấy rõ ở đây sự cách biệt giữa hai bên. Sùng tín Isvara là con đường của nhà thần bí dẫn đến sự hợp nhất. Còn người yogui, họ xem lòng sùng tín ấy như một phương tiện định trí, theo đường lối khoa học của họ. Sự so sánh trên giải thích rất rõ sự khác biệt giữa thần bí và Yoga. Một đàng xem lòng sùng tín như một con đường dẫn đến Ðấng họ kính yêu, một đàng dùng nó để đạt sự định trí. Ðối với nhà thần bí, Thượng Ðế là mục tiêu, là nguồn an lạc, do đó, họ cố tiến đến Ngài, để hòa hợp với Ngài. Còn nhà yogui sở dĩ họ chú định vào Thượng Ðế là vì đó là một cách thức định tâm. Một người sử dụng lòng tôn kính Thượng Ðế như một phương tiện để đạt mục tiêu, một người xem Thượng Ðế là mục tiêu mà họ cố tiến đến bằng lòng sùng kính.

THƯỢNG ÐẾ Ở NGOÀI VÀ Ở TRONG TA
Ðến đây, chúng ta đề cập tới một vấn đề khác : sự liên quan giữa Thượng Ðế bên trong và Thượng Ðế bên ngoài chúng ta. Ðối với người yogui, bằng chứng duy nhất về sự hiện diện của Thượng Ðế là sự tự chứng của Chơn Ngã, và muốn tìm bằng chứng ấy, con người phải tiêu diệt mọi giới hạn bao quanh tâm thức để đạt một tâm thức thuần túy ngoại trừ một tấm màn mỏng làm bằng chất của cõi Niết Bàn. Chừng đó, chúng ta mới ý thức sự hiện tại của Thượng Ðế. Trong kinh Upanishad có câu : Bằng chứng duy nhất là bằng chứng của Chơn Ngã, điều nầy khác hẳn phương pháp của người Tây phương họ cố chứng minh Thượng Ðế bằng lý luận. Người Ấn Ðộ sẽ nói với bạn rằng sự hiện diện của Thượng Ðế không thể chứng minh bằng một luận cứ nào cả. Ngài ở trên cao, ở bên ngoài lý luận, và tuy lý luận có thể hướng dẫn con người, nó không thể chứng minh sự hiện diện của Ngài. Chỉ có một cách giúp bạn biết Ngài là bạn hãy tiến sâu vào lòng bạn. Ở đó bạn sẽ tìm được Ngài, đồng thời bạn cũng sẽ thấy Ngài ở bên ngoài nữa. Yoga là phương pháp vứt khỏi tâm thức những gì không phải là Thượng Ðế, (ngoại trừ cái màn duy nhất bằng nguyên tử Niết Bàn) để biết một cách chắc chắn rằng Ngài có. Theo người Ấn Ðộ, đó mới là lòng tin mà lòng tin nầy vượt qua lý luận và thường bị xem như là sự dại khờ. Lòng tin vượt khỏi lý trí và được xác nhận bởi Chơn Ngã mà lý trí chỉ là một hiện tượng hời hợt bên ngoài. Nó phát ra từ đáy lòng do một sự xác tín thâm sâu mà không lời lẽ nào có thể làm tăng hay giảm được.

Ðó là một niềm tin tuyệt đối. Mục đích của Yoga là giúp bạn đạt tới cái Chơn Ngã đó, đạt không phải bằng một tia chớp của trực giác mà bằng một sự tiếp xúc chắc chắn, thường trực, bền bĩ, và khi đạt tới Chơn Ngã rồi thì con người không còn tự hỏi Thượng Ðế có hay không.
NHỮNG BIẾN ÐỔI CỦA TÂM THỨC

VÀ NHỮNG RUNG ÐỘNG CỦA VẬT CHẤT
Bây giờ chúng ta hãy tìm hiểu tâm thức là Chơn Ngã và các vỏ bên ngoài của nó mà Chơn Ngã thường đồng hóa với chính mình. Ðặc tính của tâm thức là biến đổi và tin chắc ở sự thực tại của nó. Niềm tin ấy không bao giờ thay đổi, ngoài ra tất cả đều biến đổi và chính sự biến đổi nầy tạo nên tâm thức. Thế thì tâm thức biến đổi mãi quanh một ý niệm bất biến. Sự biến đổi nầy là sự biến đổi trạng thái chớ vị trí thì bao giờ cũng thế.

Ngoài ra, một sự biến đổi tâm thức còn gây nên một sự rung động tương ứng ở môi trường vật chất của nó. Vật chất có ba đặc tính điều hòa, động và tĩnh : sattva, rajas và tamas . Ðiều hòa là những rung động nhịp nhàng, những làn sóng đều đặn, nó vượt trên tĩnh và động.

Một câu hỏi thường được đặt ra : làm sao hai thứ khác loại như vật chất và tinh thần mà có thể ảnh hưởng lẫn nhau được ? Có thể nào chúng ta bắc một chiếc cầu qua cái vực mà Tyndall nói không bao giờ có thể nối liền ? Có thể được. Người Ấn đã vượt qua, hay nói đúng hơn, họ chứng tỏ vực đó không có. Ðối với họ, tinh thần và vật chất là hai biến tượng của cái Duy Nhất. Hơn nữa, khi phân tích sự liên quan giữa tâm thức và vật chất, họ thấy rằng trong Vũ trụ, Thượng Ðế đã ban cho vật chất một đặc tính là mỗi lần tâm thức biến đổi thì nó biến đổi theo. Không có một biến đổi nào trong tâm thức dù vi tế đến đâu mà lại không tạo một rung động tương ứng ở vật chất. Cũng không có một rung động nào ở vật chất mà không gây một biến đổi tương ứng ở tâm thức. Ðó là hành động quan trọng đầu tiên của Thượng Ðế mà khi trình bày sự cấu tạo của nguyên tử, kinh sách Aán Ðộ có nêu ý nghĩa trong từ ngữ Tanmatra, là chừng mực của cái đó, tiết điệu của tâm thức.

Như vậy, khi tâm thức tác động trong vật chất, nó bắt buộc vật chất phúc đáp cho nó bằng rung động. Thế là giữa Chơn Ngã và các thể của nó, có một tương quan bất di bất dịch : một bên là biến đổi của tâm thức, một bên là rung động của vật chất và trái lại. Nhờ vậy mà cái Ngã biết được cái Vô Ngã.

Sự tương quan nầy được khai thác trong Raja Yoga và Hatha Yoga. Raja Yoga cố kiểm soát các biến đổi của tâm thức để nhờ đó mà chủ trị các thể vật chất. Hatha Yoga trái lại, nhằm kiểm soát các thể vật chất hầu tạo trong tâm thức những biến đổi mong muốn. Nhược điểm của Hatha Yoga là tác động của nó không vượt qua khỏi cõi Trung giới. Hơn nữa, vì vật chất có phần cứng rắn, các cố gắng quá lớn của hành giả có thể làm suy nhược một vài cơ quan chính mà tác động rất cần để tạo những biến đổi cần thiết trong tâm thức. Hatha Yoga còn cố dùng ý chí kiểm soát trở lại những cơ quan mà tâm thức thức tỉnh đã đặt dưới sự chăm nom của tiềm thức và không còn quan tâm đến nữa. Ðiều đó giúp ngừa bệnh nhưng không đạt được những mục đích cao hơn. Ngoài ra, khi nó tác động trên các trung tâm thần kinh liên hệ đến tâm thức hằng ngày, nhất là khi nó nhằm vào những bộ phận tương ứng với siêu tâm thức, nó trở nên nguy hiểm và có thể đưa đến sự tê liệt thay vì mở mang.

Chúng ta không sao biết được ngoại cảnh nếu không có sự tương quan nói trên. Một sự biến đổi xảy ra trong tâm thức luôn tạo một biến đổi ở các thể, nhờ vậy tâm thức trở nên mẫn cảm hơn đối với ngoại cảnh và cũng nhờ đó mà tầm hiểu biết của nó đối với ngoại cảnh sẽ mở rộng thêm. Như vậy, chúng ta có thể nói nhờ có sự tương quan giữa hai phương diện của Ðức Thượng Ðế duy nhất mà chúng ta biết được cảnh vật bên ngoài một ngày một sâu rộng.

TRÍ THỨC
Thế nào là trí thức ? Theo quan điểm Yoga, trí thức là toàn thể tâm thức cá nhân. Nó gồm luôn các hoạt động mà Tâm lý học Tây phương loại ra khỏi trí thức. Yoga chỉ có thể có được trên căn bản tâm lý Ðông phương.

Tâm thức cá nhân nầy ra sao ? Trước hết, nó biết ngoại vật, kế đó, nó ham muốn, cuối cùng, nó cố chiếm đoạt. Ðó là ba phương diện của tâm thức : hiểu biết, ham muốn và hoạt động. Ở cõi Trần vật chất, hoạt động chiếm ưu thế cạnh bên ham muốn và hiểu biết. Ở cõi Trung giới, ưu thế về phần ham muốn, còn hoạt động và hiểu biết là phụ thuộc. Ở cõi Thượng giới, tư tưởng lại quan trọng hơn hai phần kia. Ở cõi Bồ Ðề, lý trí thuần túy chiếm ưu thế. Ba đức tính luôn luôn hiện diện bên nhau nhưng một cái thì trội hẳn lên. Ðối với vật chất lệ thuộc, cũng thế. Các thứ chất liệu cấu thành những thể của bạn đều có các đặc tính : tĩnh, động và điều hòa; và lối hoạt động của các thể tùy ở số lượng của mỗi thứ chất liệu ấy trong mỗi thể. Ðể luyện tập Yoga, bạn phải cấu tạo các thể của bạn thế nào cho chúng nó hoạt động được điều hòa thay vì quá động hay quá tĩnh.

CÁC GIAI ÐOẠN CỦA TRÍ THỨC
Theo Patanjali, sự biến chuyển của trí thức gồm năm giai đoạn và Vyasa bình luận thêm rằng các giai đoạn đó đều có trong mỗi cõi.

Trong giai đoạn đầu, cái trí lau chau không ngừng (Kshipta); ấy là cái trí chập chờn của nhân loại ở buổi sơ khai hay của trẻ con luôn luôn dao động. Giai đoạn ấy tương ứng với hoạt động ở cõi Trần vật chất.

Tiếp theo là giai đoạn do dự, mập mờ (Mudha) của tuổi trẻ bồng bột, xung động, nhưng biết được cái nhược điểm của mình. Trạng thái nầy cao hơn trạng thái lau chau của trẻ con và tương ứng với hoạt động của cõi Trung giới.

Kế đó là trạng thái bận rộn, đam mê (Vikshipta) của những người bị lôi cuốn bởi ái dục như tình yêu hay tham vọng. Họ không còn băn khoăn, do dự mà có một mục đích rõ ràng. Họ bị chủ trị bởi một ý tưởng cuồng si hay anh dũng. Tùy bản chất của ý tưởng, đê hèn hay cao đẹp, chân hay giả, mà con người trở thành điên cuồng hay thánh thiện. Dù sao, họ bị lôi cuốn mạnh mẽ và không có một lý luận nào có thể cản giữ họ. Ví dụ, nếu họ nói họ làm bằng kiếng đi nữa thì họ vẫn khăng khăng tin rằng họ rất mong manh mà không gì lay chuyển niềm tin ấy được.. Ngoài ý tưởng sai lạc ấy còn có những ý tưởng cao đẹp tạo nên những bậc anh hùng hay tử đạo. Trong các trường hợp nầy, con người hi sinh tất cả cho ý tưởng mà họ còn quí trọng hơn sự sống. Họ bị chủ trị, ám ảnh đến đỗi họ chấp nhận cái chết một cách rất dễ dàng. Trạng thái nầy được xem như là rất gần Yoga vì tâm trí được chú định một cách vững vàng dù chỉ với một ý tưởng duy nhất. Nó tương ứng với hoạt động ở Hạ trí. Ðến đây hành giả trở nên già giặn và sẵn sàng tiến lên sự Sống thật. Khi con người bị ám ảnh bởi một ý tưởng cao đẹp, họ tiến gần đến Yoga vì họ vượt trên mọi cám dỗ của cuộc đời, nhưng chỉ khi nào họ chủ trị được ý tưởng đó thay vì bị ám ảnh, họ sẽ thu đạt được nhiều kết quả hơn. Giai đoạn nầy tương ứng với hoạt động ở cõi Thượng trí, đó là giai đoạn thứ tư gọi là Ekagrata.

Giai đoạn thứ năm là giai đoạn Niruddha của những người sống với Chơn Ngã. Khi một người đã vượt trên những tư tưởng thường tình để theo đuổi một lý tưởng cao đẹp và có thể chọn lựa hoặc vứt bỏ theo quyết định của ý chí sáng suốt thì họ đã tuân mệnh lệnh của Chơn Ngã. Giai đoạn nầy tương ứng với hoạt động ở cõi Bồ Ðề.

Ở giai đoạn thứ ba Vikshipta, khi con người bị một ý tưởng ám ảnh thì họ học bài học phân biện (Viveka) giữa ngoại cảnh và nội tâm., giữa cái chân và cái giả. Bài học nầy học xong, họ tiến vào giai đoạn thứ tư Ekagrata để chọn một ý tưởng duy nhất là sự sống trường tồn. Và khi họ chú định vào ý tưởng đó thì họ học hạnh buông xả (Vairagya). Họ vượt lên khỏi các dục vọng nhằm hưởng lạc thú ở cõi nầy hay ở cõi khác. Sau đó họ bước vào giai đoạn thứ năm để đặt mình dưới sự hướng dẫn của Chơn Ngã. Muốn đạt mục đích nầy, họ phải thực tập sáu hạnh gọi là Shatsampatti, sáu hạnh nầy liên quan tới trạng thái ý chí của tâm thức cũng như Viveka và Vairagya liên quan đến trạng thái Minh triết và Hoạt động.

Muốn biết bạn đã sẵn sàng thực tập Yoga chưa thì bạn nên quan sát tâm trí bạn để nhận định các giai đoạn của nó. Nếu bạn còn ở vào hai giai đoạn đầu thì bạn chưa sẵn sàng. Vào tuổi thơ ấu hay tuổi trẻ, người ta chưa gặp Yoga được kể cả người còn bận rộn với cuộc đời. Khi bạn chỉ còn có một ý tưởng mà thôi thì bạn gần đủ điều kiện rồi. Sau đó khi tự mình, bạn có thể lựa chọn một ý tưởng và quyết tâm thực hiện nó, thì bạn có thể lần lần tiến đến sự tự chủ hoàn toàn và chấm dứt được mọi sự dao động của tâm trí. Khi đạt đến mức độ đó thì bạn thực hiện trạng thái Samadhi tương đối dễ dàng.

TÂM THỨC HƯỚNG RA NGOÀI HAY XOAY VÀO TRONG
Samadhi có hai loại : một thì hướng ra ngoài, một thì xoay vào trong. Loại đầu luôn luôn đến trước và bạn đạt trạng thái Samadhi của tâm thức thức tỉnh hướng ra ngoài nầy khi bạn vượt ra khỏi các sự vật để tiến lên các nguyên lý căn bản của chúng và thoáng thấy được sự sống trường tồn. Darwin đạt được trạng thái ấy và khi ông ý thức luật tiến hóa. Ðó là Samadhi hướng ra ngoài hay Samadhi của thể xác. Samadhi nầy được gọi là Samprajnata Samadhi hay Samadhi với tâm thức, nhưng tôi nghĩ tốt hơn nên gọi nó là Samadhi với tâm thức hướng ra ngoài, nghĩa là tâm thức hiểu biết sự vật chung quanh. Khi các sự vật nầy không còn, nghĩa là khi tâm thức rút khỏi các thể thì con người đạt được Asamprajnata Samadhi hay Samadhi không tâm thức. Tôi thích gọi nó là tâm thức xoay vào trong vì chỉ khi nào con người xoay vào trong thì mới đạt được tâm thức nầy.

Hai trạng thái Samadhi đều có ở mỗi cõi, cái nầy tiếp nối cái kia. Ở giai đoạn đầu, cái trí tập trung mạnh mẽ vào sự vật rồi xuyên qua hình tướng, nó tiến thêm vào nguyên lý thâm sâu. Kế đó, tâm thức rút khỏi các thể của nó và quay vào bên trong chính nó ở một cái vỏ khác mà nó chưa được biết. Lúc đó, trong chốc lát, tâm thức chỉ biết có nó chớ không còn liên hệ đến bên ngoài. Tiếp theo đó là đám mây nghĩa là sự cảm thức trở lại một cái chi bên ngoài, nhưng sự cảm thức nầy mù mờ khác hẳn cảm thức hằng có bấy lâu. Thế rồi cái vỏ mới bắt đầu tác động và chừng đó con người cảm thức được sự vật của cõi kế trên tương ứng với cái vỏ đó. Ðó là cuộc luân chuyển của trạng thái Samadhi : Samprajnata Samadhi, Asamprajnata Samadhi, Megha (đám mây) rồi trở lên Samprajnata Samadhi của cõi kế trên.

ÐÁM MÂY
Ðám mây nói đây là Dharma Megha : đám mây của công lý hay của tôn giáo. Các nhà bình luận ít khi giải thích nó. Họ chỉ nói rằng những quả tốt tạo ra ở dĩ vãng tụ tập trên con người và rơi xuống như một đám mưa ân huệ. Chúng ta cố giải thích rõ ràng hơn.

Từ ngữ mây thường được dùng ở Thần bí học Tây phương. Mây trên núi, Mây trên Ðền Thánh, Mây trên Ngai từ ái là những lời mà sinh viên huyền bí học đều biết. Những kinh nghiệm được diễn tả khi thì thông thường được nhiều người biết, khi thì rất cao, khó hiểu. Khi từ giai đoạn thông thường tâm thức dần dần rút vào một cái vỏ mà nó chưa hề biết, và khi cái vỏ ấy tác động, bạn cảm thấy lờ mờ rằng có một cái gì mới lạ bên ngoài. Bạn như bị vây quanh bởi một đám sương mù; bạn biết bạn không bị cô lập nhưng bạn không thể phân biệt điều chi cả. Bạn hãy bình tĩnh, hãy kiên nhẫn và đợi chờ. Hãy để tâm thức bạn lơ lửng như vậy. Không bao lâu mây sẽ tan dần, và trước đôi mắt ngạc nhiên của bạn, một cõi mới hiện ra lúc đầu chỉ một phần nhỏ, sau thì trong tất cả sự huy hoàng của nó.

Kinh nghiệm ấy lập đi lập lại nhiều lần cho đến khi nào tâm thức bạn chú định được vào cõi Bồ Ðề. Tuy nhiên, cái vỏ huy hoàng nầy cũng tan dần khi tâm thức bạn rút ra khỏi nó để tiến vào một vầng mây thật sự, vầng mây của Thánh điện bao phủ Ðấng Tối Cao và cũng che giấu Chơn Ngã bạn. Bạn có cảm giác rằng sự sống lần lần rút ra khỏi bạn, rằng không có một cái gì vững chắc dưới chân bạn, bạn như bị treo lơ lửng trên không, giữa bóng tối dày đặc, trong một sự cô đơn khôn tả. Bạn hãy cố chịu đựng vì những nỗi ghê sợ đó rồi cũng sẽ qua. Sự vĩnh cửu sẽ cứu vớt bạn. Thượng Ðế sẽ hiện rực rỡ trong sự vắng lặng. Người Hébreux nói : Hãy im lặng và biết Ta là Thượng Ðế. Trong sự vắng lặng, một tiếng nói sẽ trổi lên ấy là Tiếng nói của Chơn Ngã. Trong sự an tĩnh đó, một sự Sống sẽ hiện ra, ấy là sự Sống của Chơn Ngã. Trong sự rỗng không đó, một sự Ðầy Ðặn sẽ được cảm thấy, ấy là sự Ðầy Ðặn của Chơn Ngã. Trong sự tối tăm đó, một ánh sáng sẽ chói lên, ấy là Aùnh sáng của Chơn Ngã. Thế rồi đám mây sẽ tan và sự vinh quang của Chơn ngã sẽ bừng lên. Cái huy hoàng xa vời mà bạn đã thoáng thấy trước kia nay đã trở nên một sự thật thường tồn. Sau cùng, biết được Chơn Ngã và ý thức được bạn là một với Nó, bạn sẽ bước vào một cõi Bình An mà chỉ Chơn Ngã mới có được mà thôi.

Source : http://www.thongthienhoc.com/duongvaoyoga.htm
    Blogger Comment
    Facebook Comment