Powered by Blogger.

Windows Server 2008 - Part 7 - Disk Management

Trong bài này tôi sẽ giới thiệu đến các bạn các thuộc tính của đĩa cứng và công cụ quản lý đĩa cứng Disk Management vô cùng mạnh mẽ và hữu dụng1/ Basic Disk


Trong bài này chúng ta sẽ làm quen với Disk Management. Đầu tiên chúng ta cần mắm một số khái niệm cơ bản về các định dạng ổ đĩa của Windows Trong môi trường Windows ổ cứng được định nghĩa gồm 2 dạng: 
Basic Disk: ổ đĩa cơ bản, đây là dạng ở đĩa mặc định khi ta cài Windows 
Dynamic Disk: ổ đĩa động, đây là dạng ỗ đĩa sau khi ta nâng cấp ổ Basic lên thành Dynamic, lợi ích của việc nâng cấp lên ổ động này chính là khai thác các tính năng như RAID-0, RAID-1, RAID-5 mà phần sau sẽ đề cập đến 

Các tính năng này chỉ có ổ đĩa Dynamic mới làm được, tuy nhiên khi nâng cấp từ Basic lên Dynamic dữ liệu trên các phân vùng được bảo toàn, trong khi đó nếu hạ từ Dynamic xuống Basic thì dữ liệu hoàn toàn bị xoá sạch 
Do đó tuỳ theo nhu cầu sử dụng mà bạn chọn cho mình cách Convert đĩa thích hợp. 
Để chạy Disk Management bạn nhấp phải vào My Computer chọn Manage

Trong cửa sổ Computer Manager click chọn Disk Management
Trong ví dụ này máy tôi có gắn sẵn 3 ổ cứng độc lập với nhau 
Ổ thứ 1 (Disk 0) 64Gb: tôi chia làm 1 phần phân vùng duy nhất làm phân vùng chứa hệ thống (Windows Server 2008)
Ổ thứ 2 (Disk 1) ,3 (Disk 2): cùng là 16Gb đây là 2 ổ đĩa mới toanh (vừa mua về) chưa định dạng gì cả 
=> Cho nên trong My Computer chúng ta hiện giờ chỉ thấy 1 ổ đĩa System (C) mà thôi 
Vì 2 ổ đĩa Disk 1,2 bạn vừa gắn vào nên Windows Server 2008 yêu cầu bạn khai báo nó. Trong bảng Initialize Disk bạn chọn Disk 1,2 sau đó chọn OK

Với ổ đĩa Basic chúng ta có các định dạng sau:
Primary partition: Với mỗi ổ cứng chung ta chỉ được phép chia tối đa là 4 Primary mà thôi phần còn trống sẽ không được sử dụng. Nên trên thực tế các bạn không nên chia quá 4 Primary, hoặc 3 Primary đầu dung lượng tuỳ chọn với Primary thứ 4 phải chọn hết 
Extended partition: Với Extended chúng ta có thể chia nhiều phân vùng hơn, đây chính là phần mở rộng cho Primary
Unallocated: Phân vùng chưa được định dạng
Để tạo một phân vùng mới bạn nhấp phải vào phần Unallocated chọn New Simple Volume...

Trong ví dụ này tôi sẽ tạo một Primary Partition cho Disk 1 trước 

Với dung lượng là 10000Mb tương đương với 10Gb

Tôi đặt tên cho nó là New Volume và định dạng nó ở dạng NTFS

Tương tự tôi sẽ tạo một Primary Partition cho Disk 2

2/ Dynamic DiskTrong phần trên tôi vừa giới thiệu cho bạn cách phân vùng trên ổ đĩa Basic với dạng ổ đĩa này dữ liệu mà chúng ta lưu trên ổ cứng thực sự không an toàn. 
Bạn hãy thử tưởng tượng xem một ngày đẹp trời nào đó ổ cứng bạn không may bị hỏng hoặc các dữ liệu cực kỳ quan trọng trên phân vùngData2 bị nhiễm virus trầm trọng dẫn đến các file này không thể đọc được, thật là một chuyện kinh khủng phải không. 
Chính vì thể để đảm bảo dữ liệu được an toàn hơn người khuyến cáo bạn nên sử dụng các công nghệ RAID, các công nghệ này đang được sử dụng rộng rãi hiện nay nói nôm na rằng chúng giúp ta dự phòng các dữ liệu an toàn hơn bằng cách tạo một bản sao thứ 2 trên đĩa cứng mà chi tiết thế nào trong phần này ta sẽ đề cập đến, RAID bao gồm 2 dạng: 
RAID Hardware: người ta dùng phần cứng để chỉ định việc sao lưu dữ liệu trên ổ cứng, phần này trong bài tôi sẽ không đề cập đến, nếu muốn tìm hiểu thêm bạn có thể tham khảo các tài liệu của kỹ thuật viên liên quan đến Mainboard, Card Raid... sẽ rõ 
RAID Software: ngoài việc dùng phần cứng để làm công việc trên Windows đã tích hợp cho ta công cụ Disk Management để làm việc này tuy nhiên để làm được việc này trước tiên bạn phải nâng cấp các ổ đĩa Basic lên thành Dynamic
Để cho thoáng màn hình tôi tạm tắt nút Show/Hide Soncole Tree đi
Bạn chú ý rằng ổ đĩa 1 của bạng đang là Basic còn ổ thứ 2 & 3 đang là Unknown nghĩa là chúng chưa được định dạng gì cả
Đầu tiên chúng ta cần nâng cấp lần lượt từng ổ đĩa lên Dynamic bằng cách nhấp phải vào ổ địa chọn Convert to Dynamic Disk...

Trong này tôi chỉ nâng cấp 2 ổ đĩa Disk 1 & Disk 2. Sau đó nhấp chọn Convert để tiến hành nâng cấp

Bạn cũng có thể hạ từ Dynamic xuống trở lại trạng thái Basic bằng cách nhấp phải vào ổ đĩa Dynamic chọn Convert to Basic Disk. Tuy nhiên bạn phải chú ý rằng khi Convert trở lại Basic toàn bộ dữ liệu trên ổ cứng sẽ mất sạch

Bây giờ từ Disk 1 bạn tạo một Primary Partition 

Với dung lượng là 2000Mb

Đặt tên cho nó là Data1

Với ổ Basic chúng ta có 2 tuỳ chọn Primary & Extended như đã nói ở trên trong khi đó với ổ Dynamic chúng ta có 5 tuỳ chọn:

Simple: đây là dạng độc lập mọi dữ liệu nằm trên định dạng này nếu xảy ra rủi ro sẽ không phục hồi được, định dạng này tương đương với định dạng Primary ở ổ Basic

Spanned:
 định dạng này sẽ nối 2 hay nhiều phân vùng của 2 hay nhiều ổ cứng lại với nhau thành một phân vùng duy nhất với dung lượng từng ổ đóng góp khác nhau, và có tổng dung lượng bằng các phân vùng cộng lại được ứng dụng nhằm tạo thành một ổ đĩa khổng lồ lưu trữ rất nhiều. Tuy nhiên nếu xảy ra rủi ro dữ liệu sẽ không phục hồi được

Striped:
 định dạng này sẽ nối 2 hay nhiều phân vùng của 2 hay nhiều ổ cứng lại với nhau thành một phân vùng duy nhất với dung lượng từng ổ đóng góp bằng nhau, và có tổng dung lượng bằng các phân vùng cộng lại được ứng dụng nhằm tạo thành một ổ đĩa khổng lồ lưu trữ rất nhiều và tốc độ truy xuất cực nhanh được ứng dụng nhiều trong phòng Internet. Tuy nhiên nếu xảy ra rủi ro dữ liệu sẽ không phục hồi được

Mirrored:
 định dạng này sẽ nối 2 phân vùng của 2 ổ cứng lại với nhau thành một phân vùng duy nhất với dung lượng từng ổ đóng góp bằng nhau, và có dung lượng bằng phân nửa dung lượng các phân vùng cộng lại mà thôi. Tuy nhiên dữ liệu được an toàn cao vì thực chất dữ liệu luôn được tạo thành 2 bản giống hệt nhau lưu trên 2 ổ cứng, nhưng bù lại ta phải mất khá nhiều chi phí cho vấn đề này.

RAID-5: định dạng này sẽ nối 3 phân vùng của 3 ổ cứng lại với nhau thành một phân vùng duy nhất với dung lượng từng ổ đóng góp bằng nhau, và có dung lượng bằng 2/3 dung lượng các phân vùng cộng lại. Tuy nhiên dữ liệu được an toàn khá tốt vì thực chất dữ liệu luôn được tạo thành 1 bản dự phòng để phục hồi khi có sự cố xảy ra
Tiếp đó tôi tạo một Spanned Volume với tên là Data2

Trong đó Disk 1 góp 100Mb và Disk 2 góp 200Mb

Trong hình chúng ta thấy phần Data1 là phần độc lập không liên kết với bất kỳ ổ cứng nào khác
Trong khi đó phần Data2 được phân tán tại 2 nơi đó là Disk 1 chiếm 100Mb & Disk 2 chiếm 200Mb, tuy nhiên trong My computer chỉ hiển thị cho ta thấy một ổ Data2 (F duy nhất với dung lượng là 300Mb mà thôi
=> Chúng ta khai thác được 300Mb nhưng một trong hai ổ cứng bị hỏng thì dữ liệu hoàn toàn mất trắng 

Bây giờ tại Disk 0 tôi nhấp phải chọn Shrink Volume để cắt Partition này ra thành 2 phần

Tôi lấy 2000Mb để làm Partition thứ 2

Màn hình sau khi hoàn tất

Tiếp theo tôi tạo một Striped Volume với tên là Data3

Trong đó các ổ cứng đều đóng góp là 100Mb

Trong phần Data3 được phân tán tại 3 nơi đó là ổ cứng 1 chiếm 100Mb & ổ cứng 2 chiếm 100Mb & ổ cứng 3 chiếm 100Mb, tuy nhiên trong My computer chỉ hiển thị cho ta thấy một ổ Data3 (G duy nhất với dung lượng là 300Mb mà thôi
=> Chúng ta khai thác được 300Mb, với tuỳ chọn này khi ghi chép dữ liệu lên đĩa cứng chúng sẽ trải đều lên cả 3 ổ nên tốc độ ghi chép là cực nhanh vì mỗi ổ cứng chỉ làm 1/3 công việc mà thôi, nhưng một trong ba ổ cứng bị hỏng thì dữ liệu hoàn toàn mất trắng 

Tiếp theo tôi tạo một Mirrored Volume với tên là Data4

Trong đó ổ Disk 1 góp 100Mb và ổ Disk 2 góp 100Mb

Trong phần Data4 được phân tán tại 2 nơi đó là ổ cứng 1 chiếm 100Mb & ổ cứng 2 chiếm 100Mb, tuy nhiên trong My computer chỉ hiển thị cho ta thấy một ổ Data4 (H duy nhất với dung lượng là 100Mb mà thôi
=> Chúng ta chỉ khai thác được 100Mb mà thôi, với tuỳ chọn này khi ghi chép dữ liệu lên đĩa cứng chúng sẽ ghi chép cẩn thận với cùng một thông tin lên cả 2 ổ cứng nên có tốc độ chậm hơn nhưng một trong 2 ổ cứng bị hỏng thì dữ liệu ổ kia vẫn còn 
Bây giờ bạn để ý ở 2 cột:
Fault Tolerance: khả năng chịu lỗi 
Overhead: Dung lượng bị mất đi
Trong các dạng ta làm trước đó thì chỉ có mỗi dạng Mirrored là có khả năng chịu lỗi mà thôi, tuy nhiên nó sẽ mất đi 50% dung lượng

Dạng Morrored dùng để dự phòng các dữ liệu quan trọng, với dạng này ta còn có thể tạo dự phòng cho một ổ đĩa có trước nào đó mà không cần phải khởi tạo từ 2 phân vùng trắng như các dạng khác. Để thực hiện ta nhấp phải vào một phân vùng nào đó muốn tạo bản dự phòng chọn Add Mirror..., trong ví dụ này là ổ (E

Cửa sổ Add Mirror sẽ yêu cầu bạn chỉ định ổ tạo dự phòng trong ví dụ này tôi chọn ổ số 3 là Disk 2

Windows sẽ tự động tạo một phân vùng mới trong ổ đĩa thứ 3 và tự động Copy toàn bộ dữ liệu trong phân vùng của ổ thứ 1 sang. Công đoạn này phải mất chút ít thời gian và bạn phải chờ cho nó hoàn tất.

Tiếp theo tôi tạo một RAID-5 Volume với tên là Data5

Trong đó các ổ cứng đều đóng góp là 100Mb

Trong phần Data5 được phân tán tại 3 nơi đó là ổ cứng 1 chiếm 100Mb & ổ cứng 2 chiếm 100Mb & ổ cứng 3 chiếm 100Mb, tuy nhiên trong My computer chỉ hiển thị cho ta thấy một ổ Data5 (I duy nhất với dung lượng là 200Mb mà thôi
=> Chúng ta chỉ khai thác được 200Mb mà thôi, với tuỳ chọn này khi ghi chép dữ liệu lên đĩa cứng chúng sẽ ghi chép lên 2 ổ cứng cùng một lúc & một ổ dùng làm file ảnh để phục hồi nếu một trong 2 ổ trên bị lỗi nên có tốc độ khá nhanh nhưng một trong 2 ổ cứng bị hỏng thì dữ liệu vẫn còn 
Bây giờ bạn để ý ở 2 cột:
Fault Tolerance: khả năng chịu lỗi 
Overhead: Dung lượng bị mất đi
Dạng RAID-5 có khả năng chịu lỗi tốt, tuy nhiên nó sẽ mất đi 33% dung lượng

Để xem khả năng chịu lỗi của các định dạng trên bây giờ ta lần lượt tạo các dữ liệu trên các ổ cứng như trong hình

Sau đó tôi tiến hành gỡ bỏ ổ cứng thứ 3 (Disk 2) ra khỏi máy mà thay vào đó là một ổ cứng thứ 4 mới hoàn toàn và chưa có định dạng gì. Khởi động Windows vào lại Disk Management ta thấy: 
Ổ đĩa thứ 4 đã được Windows nhận dạng là Disk 2 trong khi đó ổ thứ 3 của ta đã là ổ Missing (ví dụ này tương đương với việc ổ thứ 3 bị hư hoàn toàn) 
Nhận xét: 
Phân vùng Data1 ta định dạng theo Simple dữ liệu không bị ảnh hưởng gì do ổ thứ 1 không hỏng, nhưng nếu ổ thứ 1 hỏng đồng nghĩa phần này mất trắng.
Phân vùng Data2 ta định dạng theo Spanned nên khi 1 trong các ổ bị hỏng dữ liệu trên vùng này cũng không còn, trong ví dụ này do ta chỉ bị hỏng ổ thứ 3 nên phân vùng Data2 ta định dạng theo Spanned vẫn không bị ảnh hưởng gì, nhưng nếu ổ thứ 2 hỏng thì dữ liệu trên vùng này cũng hoàn toàn mất trắng.
Phân vùng Data3 ta định dạng theo Striped nên khi 1 trong các ổ bị hỏng dữ liệu trên vùng này cũng không còn, trong này ổ thứ 3 đã hỏng nên dữ liệu trên vùng này đương nhiên bị mất sạch.
Phân vùng Data4, (E ta định dạng theo Mirror nên khi 1 trong các ổ bị hỏng dữ liệu trên vùng còn lại vẫn an toàn. Nhưng ta không chủ quan mà phải tiến hành ngay việc Add Mirror cho phân vùng này.
Phân vùng Data5 ta định dạng theo RAID-5 nên khi 1 trong các ổ bị hỏng dữ liệu trên vùng còn lại vẫn an toàn. Nhưng ta không chủ quan mà phải tiến hành ngay việc Repair Volume cho phân vùng này.

Vào My Computer sẽ thấy chỉ còn Data1Data4 và Data5 hoạt động mà thôi

Bây giờ ta tiến hành gắn một cứng mới vào thay thế cho Disk 2 bị hỏng
Sau khi gắn ổ thứ 4 hoàn toàn mới này vào ta phải tiến hành ngay các thao tác phục hồi dữ liệu (thay thế cho ổ thứ 3 đã hỏng) ta làm như sau: 
Phần Data2, Data3 trên cơ bản là không cứu được hoặc không có cơ sở để cứu nên ta không đề cập đến. 
Đầu tiên ta phải Initialize Disk ổ cứng thứ 4 (Disk 2) và nâng cấp nó lên thành Dynamic

Sau đó ta phải xoá phần Mirror bị hỏng của ổ E đi bằng cách nhấp phải vào vùng của ổ đĩa thứ 3 (Missing) chọn Remove Mirror....

Cử sổ Remove Mirror sẽ hỏi bạn bỏ phần nào trong ổ thứ 2 (Disk 1) & ổ thứ 3 (Missing) nếu ở đây bạn chọn là Disk 1 thì chẳng những không cứu được dữ liệu từ E mà trái lại làm mất hoàn toàn vùng này, nên ta chọn Missing

Lúc này Windows sẽ xoá mất phần E ở ổ Missing và biến vùng E ở ổ thứ 2 (Disk 1) về thành Simple, công việc này của Windows đồng nghĩa với việc cho bạn làm lại công đoạn Add Mirror cho E như đã hướng dẫn ở trên

Với phần Data5 ta nhấp phải vào Data5 ở ổ cứng thứ 3 (Missing) chọn Repair Volume

Cửa sổ Repair RAID-5 Volume sẽ yêu cầu bạn chỉ định ổ tạo dự phòng trong ví dụ này tôi chọn ổ số 4 là Disk 2 

Màn hình sau khi Repair hoàn tất

Bây giờ ta tiến hành Add Mirror cho Data1 để thực hiện ta nhấp phải vào chọn Add Mirror...

Cửa sổ Add Mirror sẽ yêu cầu bạn chỉ định ổ tạo dự phòng trong ví dụ này tôi chọn ổ số 4 là Disk 2 và ngồi chờ cho nó Resynching

OK mình vừa trình bày xong phần Disk Management trong 70-640, 70-643 của MCSA.
    Blogger Comment
    Facebook Comment